بررسی تأثیرپذیری رشد قطری بلوط بلندمازو (quercus castaneifolia) از پارامتر تابش در جنگل های آستارا

متأسفانه به دلیل نبود اطلاعات درازمدت تابش در بیشتر ایستگاه های هواشناسی کشور، تا به حال اثر این پارامتر در رشد شعاعی درختان بررسی نشده، این در حالی است که پارامتر تابش می تواند در پهنای حلقه های درختی به خصوص گونه های نورپسند مانند بلوط اثر مهمی داشته باشد. برای رفع مشکل مذکور، در این تحقیق روش شناسی مناسبی بر مبنای فرمول های تجربی برای محاسبۀ تابش رسیده به سطح زمین معرفی و پس از اجرای این روش مقادیر تابش در محدودۀ جنگل های آستارا محاسبه شده است. در مرحلۀ بعد نیز با استفاده از هفت دیسک برداشت شده از درختان بلوط بلندمازو، گاه شناسی این گونه برای هر دیسک در دو جهت عمود بر هم با استفاده از دستگاه lintab مجهز به نرم افزار tsapwin به دست آمد. در نهایت نیز اثر پارامتر تابش در رشد شعاعی این گونه بررسی شد. یافته های این پژوهش نشان داد که میانگین گاه شناسی به دست آمده از دو جهت عمود بر هم برای هر دیسک در سطح 9/99 درصد معنی دار است، اما متأسفانه تنها میانگین چهار دیسک تطابق خوبی با یکدیگر داشتند. چهار دیسک مذکور هر کدام 44 سال داشتند. با توجه به همسن بودن چهار دیسک، استانداردسازی گاه شناسی به دست آمده از آن ها انجام نگرفت، زیرا یکی از دلایل عمدۀ استانداردسازی حذف گرایش هایی غیراقلیمی مانند تفاوت سن نمونه هاست. همچنین، نتایج این تحقیق مشخص کرد که رشد شعاعی گونۀ بلندمازو دارای رابطۀ قابل توجهی با تابش رسیده به سطح زمین است. این رابطه به صورت تابع چندجمله ای با توان دو محاسبه شد و از ضریب همبستگی معادل منفی 71/0 (r = -0.71) که بیانگر واکنش معکوس در این درختان نسبت به تابش است، برخوردار بود. روش شناسی معرفی شده در این تحقیق می تواند برای محاسبۀ درازمدت تابش برای دیگر مطالعات گاه شناسی نیز استفاده شود.